Yayım tarihi

Timbuktu

image

7.5 out of 10 stars (7,5 / 10)

Filmin Künyesi:

TIMBUKTU | Yönetmen: Abderrahmane Sissako / Oyuncular: İbrahim Ahmed Aka Pino (Kidane), Toulou Kiki (Satima), Abel Jafri (Abdelkrim), Hichem Yacoubi (Djihadiste), Kettly Noël (Zabou), Fatoumata Diawara (Fatou) / Moritanya / 2014 / Renkli / 97´

Sinopsis:

Afrika sinemasının en büyük isimlerinden Abderrahman Sissako’nun sessiz bir direnişi anlatan son filmi Timbuktu, Mali’nin kuzeyinde şeriat yasalarının geçerliliği ilan edildikten sonra birçok ailenin yaşamının nasıl mahvolduğunu gözlemliyor. Filmin kahramanı, ailesiyle birlikte Timbuktu yakınlarında, çölde yaşayan Tuareg çoban Kidane. İneğini öldüren bir balıkçıyı kazara öldürünce Kidane, gülmeyi, sigara içmeyi, futbolu, hatta müziği bile yasaklayan, ölümcül kararlar veren mahkemeleriyle iktidara gelen aşırı dincilerin insafına kalıyor.

Artılar

  • Gerçekten çok başarılı bir film olmuş.
  • Senaryoyu başarılı buldum.
  • Müzik kullanımı başarılı.

Eksiler

  • Abdelkrim’in Deli Kadın’ın evinde dans yaptığı sahneyi açıkçası pek anlamlandıramadım.
  • Kidane’den uzun süre haber alınamamasına rağmen eşi ve çocuğunun acil bir girişimde ya da tepkide bulunmaması bana garip geldi.

Keşif

  • Hem Kidane’yi hem de filmin görsel estetiğini “Cenneti Beklerken” (Yönetmen: Derviş Zaim) filmine ve o filmdeki Nakkaş Eflatun (Serhat Tutumluer) karakterine yakın buldum.
  • Hayali top ile futbol oynama sahnesi çarpıcıydı. Bu sahneyi görünce aklıma “Meraklı Köfteci” (Yönetmen: Ergin Orbey) filminde akıl hastanesindeki topsuz penaltı atışı geldi.
  • Filmin müzikle kurduğu özel ilişki çok güzel.
  • Deli Kadın rolündeki karakter bana “Kaşık Düşmanı” (Yönetmen: Bilge Olgaç) filminde yer alan Deli Elif (Perihan Savaş) karakterini hatırlattı.
  • Nehrin ortasında Kidane’nin, Balıkçı’yı öldürdükten sonra suyun içerisinde geriye dönüşü sırasında paralelde kuşların da yavaş yavaş geriye dönmesi.
  • Tutuklanan Kidane tek bir yüz görmek istiyorum diyor. Kızını ve karısını tek bir yüz olarak ifade ediyor.
  • Müzik nedeni ile cezalandırılan kadının kırbaç darbeleri karşısında şarkı söylemeye devam etmesi oldukça etkileyiciydi.
  • Sözde din savunucusu Abdelkrim’in araba kullanmayı öğrenme çalışmaları/çabaları bana “Şalvar Davası” (Yönetmen: Kartal Tibet) filminde Ömer Ağa’nın (Şener Şen) motosiklet kullanma denemelerini hatırlattı.
  • “Vecide” (Yönetmen: Haifaa Al-Mansour) filminde yasakçı zihniyetin odağında sadece kadınlar vardı. Bu filmde ise yasağın cinsiyet, ırk, din, dil gibi bir ayrımı yok.

Öylesine

  • “Cehennemi Beklerken”
  • “Bir Zamanlar Timbuktu’da”
  • Dün gitar tutan eller bugün silah mı tutacaktı?
  • “Tuareg’in Evsizliği”
  • “Çölde Acı Çay”
  • GPS öldü, ortaklık bozuldu
  • Yassak hemşerim yassak. Yoksa Şeyh’in abdesti kaçar.
Yayım tarihi

Balık

image

Filmin Künyesi:

BALIK | FISH | Yönetmen:  Derviş Zaim  / Oyuncular:  Bülent İnal (Kaya), Sanem Çelik (Filiz), Myroslava Kostyeva Akay (Deniz), Gizem Akman (Deniz’in Teyzesi), Melih Sezgin, Coşkun Tamer, Rıza Sönmez / Türkiye / 2013 / Renkli / 84´

Sinopsis:

Kaya, göl kıyısındaki bir köyde yaşayan bir balıkçıdır. Kaya’nın ve karısı Filiz’in küçük kızları Deniz konuşamamaktadır. Filiz kızını iyileştirmek için eskiden kalan alternatif bir yöntem denemeye karar verir. Şifalı olduğuna inanılan bir cins balığı kıza yedirirse kızının iyileşeceğini düşünmektedir. Ancak aradığı şifalı balık o civarlarda yoktur. Filiz bu şifalı balığı bulmak için başka bir göle gider. Sonunda aradığı ender balıktan sekiz tanesini yakalar. Kızına şifa bulsun diye yedirmeye başlar.
Kaya balıkların varlığını keşfedince bu balıklardan bir çiftlikte yetiştirip bu işten para kazanmayı düşünür. Ön araştırma yapılması için balıkların birkaç tanesini karısından gizli olarak şehirdeki su ürünleri fakültesine götürür. Fakültedekilerden balıkların nasıl çoğalacağını anlamak için yardım ister. Ancak balık çiftliğini kurmak için paraya gereksinimi vardır. Yasadışı şekilde kimyasal malzeme kullanarak balık avlamaya başlar.

Artılar

  • Genel anlamda başarılı ve izlemeye değer bir film olmuş.
  • Filmin görsel estetiğini çok beğendim. Bu açıdan filmi yönetmenin “Cenneti Beklerken” ve “Nokta” filmlerine yakın buldum.
  • Oyunculuk anlamında Myroslava Kostyeva Akay ve Bülent İnal oldukça başarılıydı.
  • Kaya’nın kimyasalı göle dökerken doğanın verdiği tepkiyi yönetmenin gösteriş biçimi oldukça güzeldi.
  • Bursa şehrine ait enfes görüntüler filmin içerisine ustaca yerleştirilmiş.

Eksiler

  • Tamam, ailemiz balıkçılıkla geçiniyor ama her öğün de balık yenmez ki 🙁
  • Kaya’nın, Filiz’in bahsettiği balıklara birden ilgi duymaya başlamasını pek anlamlandıramadım açıkçası.
  • Kaya’nın zehirli balıklarının, Dumrul Dede ya da bir başkası tarafından pekala kolayca temin edilebileceği fikri oldukça kuvvetli bir ihtimal bence. Kaya’nın bunu düşünemiyor olması ya da önemsememesi senaryodaki bir açık gibi geldi bana.

Keşif

  • Bir Derviş Zaim filmi olduğu kendini hissettiriyor.
  • Ekranda Sanem Çelik’i görmeyi özlemişiz.
  • Kaya ve Filiz’in çocuklarının isminin Deniz olması oldukça manidar.
  • Filiz karakterindeki bilgelik ile kaçıklık arasındaki çizgide gezinme hali bana “Ulak” (Yönetmen: Çağan Irmak) filmindeki Meryem-Rabia (Hümeyra Akbay) karakterini hatırlattı.
  • Zehirli Turna balığını yiyerek yaşama veda eden Filiz’in sahnesi oldukça iyiydi. Filiz’in balık yerken ayağının altında bir ileri bir geri yuvarladığı plastik topun Filiz’in fenalaşmasıyla göle doğru yuvarlanmasını bir metafor olarak yorumladım. Top bir bakıma auta çıkarak Filiz’in bu dünyadan ayrılışına, Kaya’nın cezaevine girmesine neden oluyor. Diğer yandan bu metafor bana aynı zamanda “Bir Zamanlar Anadolu’da” (Yönetmen: Nuri Bilge Ceylan) filmindeki yuvarlanan elma metaforunu hatırlattı.
  • Filmin sonunda Kaya balık avlanmasını engelleyen demirleri geç de olsa buz tutmuş gölün üstüne koyuyor. Bu sahne bana yönetmenin “Nokta” filminde Ahmet’in (Mehmet Ali Nuroğlu) Tuz Gölü’nün ortasındaki çaresizliğini hissettirdi.
  • Filiz’in zehirli balığı yedikten sonra yerde bir balık gibi çırpındığı sahnede kamera bize aynı zamanda akvaryumdaki Deniz’e emanet edilen balığı da gösteriyor. Çok iyi bir sahneydi bu.
  • Tabi ki yönetmen tercihidir ama sanki filmin finali Kaya’nın, eşi Filiz’in mezarı başına geldiği ve kızı Deniz’in konuşabildiğini öğrendiği sahne de olabilirdi.
  • Filmin senaryosunu Derviş Zaim’in izlediğim diğer filmlerine (Devir, Gölgeler ve Suretler, Nokta, Cenneti Beklerken) göre daha az başarılı buldum.
  • Filmde balıkların yanı sıra kuşlar da önemli bir rol üstleniyor.
  • Doğanın dengesini bozan Kaya ailesinin de düzenini bozmuş oluyor.

Öylesine

  • “Searching for Fisherman (Bir Balığın Peşinde)”
  • “Kaya topu tut”