Filmin Künyesi:

TIMBUKTU | Yönetmen: Abderrahmane Sissako / Oyuncular: İbrahim Ahmed Aka Pino (Kidane), Toulou Kiki (Satima), Abel Jafri (Abdelkrim), Hichem Yacoubi (Djihadiste), Kettly Noël (Zabou), Fatoumata Diawara (Fatou) / Moritanya / 2014 / Renkli / 97´

Sinopsis:

Afrika sinemasının en büyük isimlerinden Abderrahman Sissako’nun sessiz bir direnişi anlatan son filmi Timbuktu, Mali’nin kuzeyinde şeriat yasalarının geçerliliği ilan edildikten sonra birçok ailenin yaşamının nasıl mahvolduğunu gözlemliyor. Filmin kahramanı, ailesiyle birlikte Timbuktu yakınlarında, çölde yaşayan Tuareg çoban Kidane. İneğini öldüren bir balıkçıyı kazara öldürünce Kidane, gülmeyi, sigara içmeyi, futbolu, hatta müziği bile yasaklayan, ölümcül kararlar veren mahkemeleriyle iktidara gelen aşırı dincilerin insafına kalıyor.

Artılar

• Gerçekten çok başarılı bir film olmuş.
• Senaryoyu başarılı buldum.
• Müzik kullanımı başarılı.

Eksiler

• Abdelkrim’in Deli Kadın’ın evinde dans yaptığı sahneyi açıkçası pek anlamlandıramadım.
• Kidane’den uzun süre haber alınamamasına rağmen eşi ve çocuğunun acil bir girişimde ya da tepkide bulunmaması bana garip geldi.

Keşif

• Hem Kidane’yi hem de filmin görsel estetiğini “Cenneti Beklerken” (Yönetmen: Derviş Zaim) filmine ve o filmdeki Nakkaş Eflatun (Serhat Tutumluer) karakterine yakın buldum.
• Hayali top ile futbol oynama sahnesi çarpıcıydı. Bu sahneyi görünce aklıma “Meraklı Köfteci” (Yönetmen: Ergin Orbey) filminde akıl hastanesindeki topsuz penaltı atışı geldi.
• Filmin müzikle kurduğu özel ilişki çok güzel.
• Deli Kadın rolündeki karakter bana “Kaşık Düşmanı” (Yönetmen: Bilge Olgaç) filminde yer alan Deli Elif (Perihan Savaş) karakterini hatırlattı.
• Nehrin ortasında Kidane’nin, Balıkçı’yı öldürdükten sonra suyun içerisinde geriye dönüşü sırasında paralelde kuşların da yavaş yavaş geriye dönmesi.
• Tutuklanan Kidane tek bir yüz görmek istiyorum diyor. Kızını ve karısını tek bir yüz olarak ifade ediyor.
• Müzik nedeni ile cezalandırılan kadının kırbaç darbeleri karşısında şarkı söylemeye devam etmesi oldukça etkileyiciydi.
• Sözde din savunucusu Abdelkrim’in araba kullanmayı öğrenme çalışmaları/çabaları bana “Şalvar Davası” (Yönetmen: Kartal Tibet) filminde Ömer Ağa’nın (Şener Şen) motosiklet kullanma denemelerini hatırlattı.
• “Vecide” (Yönetmen: Haifaa Al-Mansour) filminde yasakçı zihniyetin odağında sadece kadınlar vardı. Bu filmde ise yasağın cinsiyet, ırk, din, dil gibi bir ayrımı yok.

Öylesine

• “Cehennemi Beklerken”
• “Bir Zamanlar Timbuktu’da”
• Dün gitar tutan eller bugün silah mı tutacaktı?
• “Tuareg’in Evsizliği”
• “Çölde Acı Çay”
• GPS öldü, ortaklık bozuldu
• Yassak hemşerim yassak. Yoksa Şeyh’in abdesti kaçar.